لکنت زبان؛ علت آن و 5 روش درمان خانگی لکنت زبان

تصور کنید در حال صحبت با کسی هستید، اما کلمات در ذهنتان رژه می‌روند، گویی در ترافیک سنگینی گیر افتاده‌اند. می‌خواهید آزادانه و روان صحبت کنید، اما گویی کلمات به هم چسبیده‌اند و به زبانی لکنت‌زده از دهانتان بیرون می‌آیند.

لکنت زبان، این رقص ناخواسته کلمات، تجربه‌ای است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با آن آشنا هستند.

اما لکنت زبان فقط یک اختلال گفتاری نیست؛ این رقص کلمات می‌تواند دریچه‌ای به دنیای درون فرد باشد، دنیایی از اضطراب، ترس و ناامیدی.

• لکنت زبان چیست؟
• علل و انواع لکنت زبان کدامند؟
• علائم لکنت زبان کدامند؟
• روش‌های درمان لکنت زبان کدامند؟
• درمان خانگی لکنت زبان
• چگونه می توانیم به دوست یا یکی از اعضای خانواده که لکنت دارد کمک کنیم؟
• برای درمان لکنت زبان چه بخوریم؟
• علت لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
• درمان لکنت زبان عصبی بزرگسالان

لکنت زبان چیست؟

لکنت یک اختلال گفتاری است که با تکرار صداها، هجاها یا کلمات مشخص می شود. طولانی شدن صداها و وقفه در گفتار نوعی مشکل شناخته می شود. فردی که لکنت زبان دارد دقیقاً می داند که دوست دارد چه بگوید، اما در تولید یک جریان عادی گفتار مشکل دارد.

این اختلالات گفتاری ممکن است با رفتارهای مبارزه ای، مانند پلک زدن سریع چشم یا لرزش لب ها همراه باشد. لکنت می تواند برقراری ارتباط با افراد دیگر را دشوار کند، که اغلب بر کیفیت زندگی و روابط بین فردی افراد تأثیر می گذارد. لکنت همچنین می تواند بر عملکرد و فرصت های شغلی تأثیر منفی بگذارد و درمان می تواند هزینه مالی بالایی داشته باشد.

علائم لکنت ممکن است در طول روز فرد به طور قابل توجهی متفاوت باشد. به طور کلی، صحبت کردن قبل از یک گروه یا صحبت کردن با تلفن ممکن است لکنت فرد را شدیدتر کند، در حالی که آواز خواندن، خواندن یا صحبت کردن همزمان ممکن است به طور موقت لکنت را کاهش دهد.

لکنت گاهی اوقات به عنوان لکنت زبان و با یک اصطلاح گسترده تر، گفتار ناهموار شناخته می شود.

علل و انواع لکنت زبان چیست؟

مکانیسم دقیقی که باعث لکنت زبان می شوند شناخته نشده است. لکنت زبان معمولا به دو نوع رشدی و عصبی تقسیم می شود.

لکنت رشدی

لکنت رشدی در کودکان خردسال در حالی رخ می دهد که هنوز در حال یادگیری مهارت های گفتاری و زبانی هستند. این شایع ترین شکل لکنت است. برخی از دانشمندان و پزشکان بر این باورند که لکنت رشدی زمانی اتفاق می‌افتد که توانایی‌های گفتاری و زبانی کودکان قادر به پاسخگویی به خواسته‌های کلامی کودک نباشد. اکثر دانشمندان و پزشکان بر این باورند که لکنت رشدی ناشی از تعاملات پیچیده عوامل متعدد است.

مطالعات اخیر تصویربرداری مغز تفاوت های ثابتی را در افرادی که لکنت دارند در مقایسه با همسالان غیر لکنت نشان داده است.

لکنت رشدی ممکن است در خانواده ها نیز دیده شود و تحقیقات نشان داده است که عوامل ژنتیکی در ایجاد این نوع لکنت نقش دارند. از سال 2010، محققان موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی (NIDCD) چهار ژن مختلف را شناسایی کردند که در آنها جهش با لکنت مرتبط است.

لکنت نوروژنیک یا لکنت عصبی

لکنت نوروژنیک ممکن است پس از سکته مغزی، ضربه به سر یا سایر انواع آسیب مغزی رخ دهد. با لکنت نوروژنیک، مغز در هماهنگ کردن نواحی مختلف مغز درگیر در صحبت کردن مشکل دارد و در نتیجه در تولید گفتار واضح و روان مشکل ایجاد می کند.

زمانی اعتقاد بر این بود که تمام لکنت ها روان زا هستند که ناشی از آسیب های عاطفی است، اما امروزه می دانیم که لکنت روان زا نادر است.

علائم لکنت زبان کدامند؟

از آنجایی که لکنت زبان و لکنت شرایط یکسانی هستند، علائم یکسانی دارند. این علائم می تواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:

• تکرار یک هجا از یک کلمه در هنگام گفتن آن
• طولانی کردن صداهای خاص کلمات
• هنگامی که یک جمله را بیان می کنید، توقف های طولانی یا “بلوک ها” می شود
• وقتی سعی می کنید با جملات صحبت کنید ناامید می شوید
• لرزش لب یا تنش در صورت شما زمانی که می خواهید صحبت کنید؛ در صحبت کردن در محیط های اجتماعی یا عمومی مشکل دارید.

در حالی که لکنت در دوران کودکی شایع‌تر است، تداوم برخی علائم تا بزرگسالی غیرعادی نیست.

سابقه خانوادگی لکنت ممکن است شما را بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دهد و احتمال ابتلای مردان به این بیماری بیشتر از زنان است.

روش های درمان لکنت زبان کدامند؟

اگرچه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای لکنت زبان مشخص نشده است، اما درمان های مختلفی را دانشمندان و محققان ارائه داده‌اند. ماهیت درمان بر اساس سن فرد، اهداف ارتباطی و سایر عوامل متفاوت خواهد بود. اگر شما یا فرزندتان لکنت دارید، مهم است که با یک آسیب شناس گفتار زبان همکاری کنید تا بهترین گزینه های درمانی را تعیین کند.

1. درمان لکنت زبان کودکان

درمان زودهنگام با یک متخصص می تواند برای جلوگیری از لکنت طولانی مدت بسیار مفید باشد. والدین می توانند با صبور بودن در برقراری ارتباط با کودک، گوش دادن با دقت به جای قطع صحبت و بررسی پیشرفت و احساسات کودکان به آنها کمک کنند.

برخی از محققان توصیه می کنند که کودک هر 3 ماه یکبار مورد ارزیابی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا لکنت در حال افزایش است یا کاهش.

درمان اغلب شامل آموزش والدین در مورد راه‌هایی برای حمایت از تولید گفتار روان فرزندشان است. 5 مورد پیشنهادی برای درمان لکنت کودکان در خانه عبارتند از:

1. محیطی آرام در خانه فراهم کنید که فرصت های زیادی برای صحبت کردن کودک فراهم شود. این شامل اختصاص زمانی برای صحبت با یکدیگر است، به خصوص زمانی که کودک هیجان زده است و حرف های زیادی برای گفتن دارد.
2. هنگامی که کودک صحبت می کند با دقت گوش کنید و به جای پاسخ دادن به نحوه بیان آن، یا قطع کردن صحبت کودک، روی محتوای پیام تمرکز کنید.
3. کمی آهسته و آرام صحبت کنید. این می تواند به کاهش فشار زمانی که کودک ممکن است تجربه کند کمک کند.
4. وقتی کودک صحبت می کند با دقت گوش کنید و منتظر باشید تا او کلمه مورد نظر را بگوید. سعی نکنید جملات کودک را کامل کنید. همچنین به کودک کمک کنید تا یاد بگیرد که فرد می تواند با موفقیت ارتباط برقرار کند حتی زمانی که لکنت رخ می دهد.
5. اگر کودک این موضوع را مطرح کرد، در مورد لکنت زبان صریح و صادقانه صحبت کنید. اجازه دهید کودک بداند که اشکالی ندارد که برخی از اختلالات رخ دهد.

2. گفتار درمانی

بسیاری از درمان‌های کنونی برای نوجوانان و بزرگسالانی که لکنت دارند، برای یادگیری راه‌هایی بمنظور به حداقل رساندن لکنت در هنگام صحبت کردن تمرکز می‌کنند، مانند آهسته‌تر صحبت کردن، تنظیم تنفس یا پیشرفت تدریجی از پاسخ‌های تک هجا به کلمات طولانی‌تر و جملات پیچیده‌تر. بسیاری از این درمان‌ها همچنین به رفع اضطرابی که ممکن است در موقعیت‌های گفتاری خاص احساس کند، کمک می‌کنند.

3. دارو درمانی

در حال حاضر هیچ دارویی با تاییدیه سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان لکنت زبان وجود ندارد، اما برخی داروهای مورد استفاده برای شرایط دیگر ممکن است برای لکنت نیز تجویز شوند. قبل از مصرف هر دارویی، به ویژه به دلیل عوارض جانبی احتمالی، حتما با پزشک یا آسیب‌شناس گفتار و زبان خود مشورت کنید.

4. ابزارهای پزشکی

محققان در حال بررسی ابزارهای پزشکی هستند که بتوانند به روان‌تر صحبت کردن افراد مبتلا به لکنت زبان کمک کنند. برخی از این ابزارها شامل وسایلی است که درون گوش قرار می‌گیرند، یا فناوری تحریک مغزی برای بهبود ارتباطات. با این حال، در این زمینه تحقیقات بیشتری نیاز است و هنوز هیچ‌کدام از این ابزارها تأییدیه نهایی برای درمان قطعی لکنت دریافت نکرده‌اند.

متخصصان با استفاده از تصاویر مغزی و آزمایشات ژنتیک در حال بررسی روش‌های جدیدی برای درک لکنت زبان هستند.

هدف این تحقیقات یافتن درمان‌های موثرتر برای لکنت زبان است. با پیشرفت‌های علمی، امید می‌رود روش‌های درمانی جدیدی برای کاهش مشکلات ناشی از لکنت در آینده در دسترس قرار گیرد.

درمان خانگی لکنت زبان

در اینجا راه هایی وجود دارد که شما یا فرزندتان می توانید به کاهش علائم لکنت کمک کنید.به خاطر داشته باشید که صبر و حوصله در درمان لکنت زبان بسیار مهم است. ممکن است زمان ببرد تا روش‌های خانگی به شما در بهبود گفتارتان کمک کنند.

۱. صحبت کردن با سرعت آهسته

صحبت کردن با سرعت آهسته یکی از روش های موثر برای کاهش لکنت زبان است. عجله کردن برای بیان یک فکر یا موضوع می تواند باعث لکنت، تند شدن سرعت صحبت و حتی مشکل در بیان کلمات شود.

چند نفس عمیق کشیدن و با سرعت آهسته صحبت کردن می تواند به کاهش لکنت زبان کمک کند. همچنین می توانید به اطرافیان اطلاع دهید که در حال تمرین این روش هستید و صبر آنها بسیار کمک کننده خواهد بود.

2. تمرین صحبت کردن

تمرین یکی از کلیدهای اصلی برای غلبه بر لکنت زبان است. با تمرین مداوم، می توانید مهارت های گفتاری خود را ارتقا داده و لکنت خود را به طور قابل توجهی کاهش دهید.

برای تمرین صحبت‌کردن روان، می‌توانید از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده کمک بگیرید. از یکی از آنها بخواهید که در کنار شما بنشیند و با شما صحبت کند.

تمرین صحبت‌کردن در یک محیط آرام و امن می‌تواند به شما کمک کند تا احساس راحتی بیشتری با خودتان و نحوه‌ی بیان کلمات‌تان داشته باشید.

پیوستن به یک گروه خودیاری برای افراد دچار لکنت زبان نیز می تواند بسیار مفید باشد. در این گروه ها فرصتی دارید تا با افرادی که شرایط مشابهی دارند در ارتباط باشید و تجربیات و تکنیک های مدیریت لکنت را با هم به اشتراک بگذارید. همچنین ممکن است باعث شود که احساس کنید تنها نیستید.

3. تمرین آگاهی از لحظه حال (ذهن آگاهی)

آگاهی از لحظه حال نوعی مراقبه است که به شما کمک می‌کند آرام و بر افکار یا یک عمل خاص تمرکز کنید. این کار با ایجاد آرامش و کاهش اضطراب می‌تواند در بهبود لکنت زبان موثر باشد. تمرین آگاهی از لحظه حال نه تنها برای بزرگسالان، بلکه برای کودکان نیز مفید است.

4. ضبط صدای خود

ضبط صدای خود می تواند به شما کمک کند پیشرفت خود را بهتر درک کنید. این می تواند به روشن کردن کلمات یا عباراتی که شما را به لکنت می اندازد کمک کند. این می تواند به شما کمک کند چیزهایی را بشنوید که در اغلب موارد متوجه نمی شدید.

اگر متوجه شدید که گوش دادن به صدای خودتان آزاردهنده است یا باعث اضطراب می شود، به آرامی شروع کنید. به خاطر داشته باشید که شنیدن پیشرفت خودتان می تواند دلگرم کننده باشد. اما هر تکنیکی برای همه کار نمی کند.

5. پیگیری روش‌های درمانی جدید

در برخی موارد، استفاده از ابزار تخصصی به نام “مانیتور گفتار” که درون گوش قرار می‌گیرد، می‌تواند برای صحبت روان‌تر مفید باشد. این دستگاه‌ها از نرم‌افزاری با تأخیر زمانی و تنظیم فرکانس صدا استفاده می‌کنند تا به شما کمک کنند با روانی بیشتری صحبت کنید.

شبیه به یک سمعک، این دستگاه به داخل گوش کاربر متصل می‌شود. نرم‌افزار داخل دستگاه، صدای شما را تغییر می‌دهد و با یک فاصله زمانی بسیار کوتاه، به تأخیر می‌اندازد. این کار می‌تواند به شما کمک کند سرعت گفتار خود را کاهش دهید و بدون لکنت صحبت کنید.

اگرچه برخی تحقیقات از موثر بودن این ابزار حمایت می‌کنند، اما مشخص نیست که آیا این اثرات بلندمدت هستند یا خیر.

محققان در حال بررسی چندین دستگاه و برنامه جدیدتر هستند که ممکن است در آینده نیز کمک کنند.

با پزشک و روانشناس خود در مورد دستگاه های موجود در حال حاضر که می توانند برای شما موثر باشند مشورت کنید.

چگونه می توانیم به دوست یا یکی از اعضای خانواده که لکنت دارد کمک کنیم؟

اگر با کسی صحبت می کنید که لکنت دارد، مهم است که به او اجازه دهید با سرعت خودش صحبت کند. تلاش برای عجله در صحبت کردن، پایان دادن به افکارشان را برای آنها دشوارتر می کند.

همچنین نباید سعی کنید جملات آنها را برای آنها تمام کنید. صبور باشید و به آنها اجازه دهید خودشان تمام کنند. این نه تنها به آنها کمک می کند تا روی لکنت خود کار کنند، بلکه می تواند تأثیر مثبتی بر احساس کلی رفاه آنها داشته باشد.

حمایت طولانی مدت برای کمک به عزیزانتان در مدیریت لکنت بسیار مهم است.

لکنت را می توان به طور موثر مدیریت کرد. تمرین تکنیک های گفتار و درخواست صبر از کسانی که با آنها ارتباط برقرار می کنید ممکن است به کاهش لکنت شما در طول زمان کمک کند.

ایجاد یک شبکه حمایتی از خانواده و دوستان کلیدی است. حتی ممکن است پیوستن به یک گروه حمایتی برای افرادی که لکنت دارند مفید باشد. یک آسیب شناس گفتار مجاز می تواند نکات شخصی را به شما ارائه دهد.

برای درمان لکنت زبان چی بخوریم؟

یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به طور کلی به سلامت و رفاه شما کمک کند و ممکن است به طور غیرمستقیم بر لکنت زبان شما تأثیر مثبت بگذارد.

• میوه‌ها و سبزیجات: مصرف روزانه حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات را هدف قرار دهید. این مواد مغذی ضروری مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها را برای بدن شما فراهم می‌کنند که برای سلامت کلی و عملکرد مغز مهم هستند.
• غلات کامل: غلات کامل مانند نان و ماکارونی سبوس‌دار، جو دوسر و برنج قهوه‌ای را به جای غلات تصفیه‌شده انتخاب کنید. غلات کامل فیبر بیشتری دارند که به شما احساس سیری می‌دهد و می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند.
• پروتئین بدون چربی: منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ، ماهی، لوبیا و عدس را در رژیم غذایی خود بگنجانید. پروتئین برای ساخت و ترمیم بافت‌ها ضروری است و می‌تواند به حفظ سطح انرژی شما کمک کند.
• چربی‌های سالم: چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی خود بگنجانید. اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت مغز و قلب مهم هستند. می‌توانید اسیدهای چرب امگا 3 را در غذاهایی مانند ماهی‌های چرب، آجیل و دانه‌ها پیدا کنید.
• آب: نوشیدن آب کافی در طول روز برای سلامت کلی شما ضروری است. کم‌آبی می‌تواند باعث خستگی، سردرد و مشکل در تمرکز شود که می‌تواند لکنت زبان را بدتر کند.

علت لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان

لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان می‌تواند تجربه‌ای نگران‌کننده و ناراحت‌کننده باشد. این اختلال که شامل اختلال در گفتار است، معمولاً در کودکان شایع‌تر است، اما گاهی اوقات ممکن است در بزرگسالی نیز ظاهر شود.

علل لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• استرس روانی یا اضطراب: استرس و اضطراب می‌توانند بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر بگذارند و باعث لکنت زبان شوند.
• عوامل عصبی: سکته مغزی، ضربه به سر، تومور مغزی یا سایر آسیب‌های مغزی می‌توانند به لکنت زبان ناگهانی منجر شوند.
• عوارض جانبی دارو: برخی از داروها، مانند داروهای ضد تشنج یا داروهای ضد اضطراب، می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند که شامل لکنت زبان می‌شود.
• شرایط پزشکی: برخی از شرایط پزشکی، مانند بیماری پارکینسون یا ام اس، می‌توانند بر گفتار و زبان تأثیر بگذارند و باعث لکنت زبان شوند.

درمان لکنت زبان عصبی بزرگسالان

لکنت زبان عصبی بزرگسالان نوعی اختلال گفتاری است که به طور ناگهانی در بزرگسالان به دلیل آسیب یا بیماری عصبی ایجاد می‌شود. این اختلال می‌تواند بسیار ناتوان‌کننده باشد و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد.

درمان لکنت زبان عصبی بزرگسالان به عوامل مختلفی از جمله موارد زیر بستگی دارد:

• علت لکنت زبان: درمان علت زمینه‌ای، مانند سکته مغزی یا تومور مغزی، می‌تواند به بهبود لکنت زبان کمک کند.
• شدت لکنت زبان: افراد مبتلا به لکنت زبان خفیف ممکن است به درمان کمتری نسبت به افراد مبتلا به لکنت زبان شدید نیاز داشته باشند.
• سن فرد: کودکان و بزرگسالان جوان ممکن است به طور کلی نسبت به افراد مسن‌تر به درمان لکنت زبان بهتر پاسخ دهند.

گزینه‌های مختلفی برای درمان لکنت زبان عصبی بزرگسالان وجود دارد، از جمله:

• گفتار درمانی: گفتار درمانی با یک متخصص گفتار و زبان می‌تواند به شما در یادگیری تکنیک‌هایی برای صحبت روان‌تر کمک کند.
• دارو درمانی: در برخی موارد، داروها می‌توانند برای کمک به کاهش اضطراب و لکنت زبان تجویز شوند.
• تحریک الکتریکی مغز: تحریک الکتریکی مغز یک روش درمانی جدید است که می‌تواند به بهبود لکنت زبان در برخی افراد کمک کند.
• جراحی: جراحی در موارد نادر، زمانی که سایر روش‌های درمانی با شکست مواجه شده‌اند، ممکن است یک گزینه باشد.

نتیجه گیری

لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که با جریان نامنظم گفتار مشخص می‌شود. این اختلال می‌تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد و علل مختلفی دارد.

علائم لکنت زبان می‌تواند شامل تکرار صداها، هجاها، کلمات یا عبارات، کشش صداها، مکث‌های ناخواسته و علائم فیزیکی و روانشناختی باشد.

شدت لکنت زبان می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد و در طول زمان تغییر کند.

درمان لکنت زبان به طور قطعی وجود ندارد، اما روش‌های مختلفی برای مدیریت آن وجود دارد؛ از جمله

• گفتار درمانی: تمرین تکنیک‌هایی برای صحبت روان‌تر با کمک یک متخصص گفتار و زبان
• دارو درمانی: در برخی موارد، داروها می‌توانند برای کمک به کاهش اضطراب و لکنت زبان تجویز شوند.
• تکنیک‌های آرامش: تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا برای کاهش اضطراب
• تغییر سبک زندگی: خواب کافی، رژیم غذایی سالم و اجتناب از کافئین و الکل
• حمایت اجتماعی: صحبت با دوستان، خانواده یا یک گروه حمایتی

انتخاب بهترین روش درمان به عوامل مختلفی از جمله علت لکنت زبان، شدت آن و سن فرد بستگی دارد.

صبر و حوصله در درمان لکنت زبان بسیار مهم است.