3 رفتار صحیح با فرزند نوجوان (والدین)

با ورود فرزندانتان به سنین نوجوانی، بسیاری از چیزها شروع به تغییر خواهد کرد. برای کنار آمدن و کمک به رشد مثبت نوجوان خود، باید انتظارات خود را تغییر دهید، همدلی ایجاد کنید و در عین حال مرزهایی را تعیین کنید. ایجاد یک محیط امن، حمایتی، منظم و دوست داشتنی برای شما و فرزندتان مهم است.

سازگاری با استقلال آنها

1- با آنها مثل یک نوجوان رفتار کنید، نه یک کودک یا یک بزرگسال. دیگر نوجوان شما یک کودک کوچک نیست، بنابراین مهم است که انتظارات خود را تنظیم کنید و با آنها مثل یک کودک رفتار نکنید. با این حال، نوجوانان کاملا بالغ نیستند و نمی توان از آنها مانند یک بزرگسال مسئولیت خواست.

مغز نوجوان در میانه یک مرحله بحرانی از رشد قرار دارد و آنها به کمک شما برای گذراندن این بخش از زندگی نیاز دارند. قوه تصمیم گیری، استدلال و مدیریت تکانشگری آنها به طور کامل توسعه نیافته است.

به جای اینکه تصور کنید آنها مانند یک بزرگسال رفتار و فکر می کنند، برای رفتارهای ظاهرا غیرمنطقی آنها آمادگی داشته باشید.

اگر از اینکه فرزند نوجوانتان مرتکب اشتباهات مشابه می شود ناامید نشوید، کمی دلسوزی داشته باشید و این را درک کنید که او هنوز در حال یادگیری است و هنوز به مرحله بزرگسالی نرسیده است. بخشی از نوجوانی، یادگیری از طریق شکست و اشتباه است. تجربیات منفی زندگی او را به عنوان فرصت هایی برای یادگیری در نظر بگیرید.

2- با آزادی‌هایشان انعطاف پذیر باشید. اگر فرزند نوجوان شما تلاش می کند، مسئولیت پذیری خود را نشان بدهد، به او آزادی بیشتری بدهید. اگر آنها انتخاب های بدی انجام می دهند، محدودیت بیشتری اعمال کنید. در نهایت، به آنها نشان دهید که رفتارشان به آنها آزادی یا محدودیت می دهد و انتخاب های خودشان نتایجشان را تعیین می کند.

اگر نوجوان شما برای انجام کاری از شما اجازه می خواهد که تمایل به رد آن دارید، به حرف هایش گوش دهید و بگویید، “من با این موضوع راحت نیستم، اما می خواهم به من نشان دهی که به اندازه کافی مسئولیت پذیر هستی که با دوستانت به این کنسرت بروی.”

به همین ترتیب، بگویید، “من به تو آزادی دادم و برای آن آماده نبودی، بنابراین باید آن را محدود کنیم.”

3- بر اعتماد تمرکز کنید، نه سوء ظن. درست است که نوجوانان ممکن است دچار مشکلات زیادی شوند، اما توجه خود را روی کارهای بدی که در گذشته انجام داده‌اند یا خطراتی که ممکن است با آنها مواجه شوند، متمرکز نکنید. حتی اگر نوجوان شما به شدت به اعتماد شما خیانت کرده باشد، برای هر دوی شما مهم است که این اعتماد را ترمیم کنید.

اگر فکر می کنید که نوجوان شما ممکن است کاری را انجام دهد، از او بخواهید آن را به طور کامل برای شما توضیح دهد. به جای نتیجه گیری عجولانه سوال بپرسید. اگر مطمئن نیستید، به نوجوان خود بگویید: “من نگران هستم، اما تصمیم دارم در این مورد به شما اعتماد کنم.

اجرای قوانین و پیامدها

1. آرامش خود را حفظ کنید. اگر عصبانی هستید، لحظه‌ای مکث کنید و خودتان را جمع و جور کنید. چند نفس عمیق بکشید یا دور شوید و زمانی که آرام‌تر شدید برگردید. به این ترتیب، به احتمال زیاد عواقب منصفانه و معقولی را در نظر خواهید گرفت. به خصوص اگر فرزند نوجوان شما بداند که چطور شما را عصبانی کند، خونسردی خود را حفظ کنید و آن‌ها را از روی ناامیدی یا عصبانیت تنبیه نکنید.

اگر احساس عصبانیت یا ناراحتی می‌کنید، به بدنتان توجه کنید. متوجه شوید که کجا احساس ناراحتی می‌کنید: آیا در معده‌تان احساس درد می‌کنید، لرزش دارید یا شروع به عرق کردن می‌کنید؟ به این نشانه‌ها توجه کنید و بفهمید که وقت عقب‌نشینی است.

نگهداشتن یک دفترچه یادداشت از احساساتتان زمانی که ناراحت هستید می‌تواند به شما کمک کند تا بخار را از خودتان دور کنید و الگوهایی را در رفتار خود یا فرزندتان آشکار کند.

2. برای نوجوان خود قوانین و محدودیت‌هایی تعیین کنید و پای آن‌ها بایستید. نوجوان شما باید بداند از او چه انتظاراتی دارید. در مورد اینکه چه زمانی می‌تواند بیرون برود، چه ساعتی باید به خانه برگردد و وظایفش در خانه چیست، محدودیت‌هایی تعیین کنید. نوجوانان تمایل به زیر پا گذاشتن قوانین دارند، پس زمانی که محدودیتی را تعیین می‌کنید، قاطع باشید.

این قوانین را با نوجوان خود در میان بگذارید و به او اجازه دهید در مورد نحوه‌ی اجرای آن‌ها نظر بدهد. بدین ترتیب احتمال اینکه از قوانینی که در وضع آن‌ها مشارکت داشته است پیروی کند، بیشتر است.

قوانین و محدودیت‌ها را به صورت کتبی درآورید تا هیچ ابهامی در مورد انتظارات شما از نوجوانتان وجود نداشته باشد. از او بخواهید پای این توافق‌نامه را امضا کند. اگر قوانین را زیر پا گذاشت، می‌توانید سند امضا شده را به او نشان دهید.

برای مثال، ممکن است تصمیم بگیرید که نوجوان شما بدون انجام کارهای خانه یا تکالیفش، اجازه ندارد در فعالیت‌های اضافی شرکت کند. اگر فرزندتان از شما درخواستی مطرح کرد، می‌توانید بگویید: “‌این خیلی جالب به نظر می‌رسد، اما تو این هفته هیچ‌کدوم از کارهای خانه‌ات را انجام ندادی. خیلی متاسفم که نمی‌تونی بری.” برای او روشن کنید که به محض انجام کارهایش، می‌تواند برود.

3. اجرای قوانین تعیین شده؛ برخورد با رفتارهای مشکل‌ساز می‌تواند دشوار باشد. اگر بیش‌ازحد آسان‌گیر باشید، نوجوان شما ممکن است فکر کند که هیچ محدودیتی ندارد یا رفتار او را جدی نمی‌گیرید. با این حال، اگر بیش‌ازحد سخت‌گیر باشید، ممکن است نوجوان شما نسبت به شما احساس ناراحتی پیدا کند یا سرکشی کند.

در اجرای قوانین قاطع باشید و اجازه ندهید نوجوانتان تصمیم شما را تغییر دهد. هنگامی که نوجوان شما یک قانون را زیر پا می‌گذارد، به‌طور مؤدبانه به او بگویید که چه کاری انجام داده و چرا دچار مشکل شده است.

هنگام تنبیه، مطمئن شوید که متناسب با رفتار باشد و از روی عصبانیت داده نشود. به یک دیکتاتور تبدیل نشوید. این کار می‌تواند باعث شود نوجوان شما عصیان‌گر شود و احساس ناراحتی کند. اگر کار اشتباهی انجام دادند، آن‌ها را به‌عنوان یک فرد مورد انتقاد یا توهین قرار ندهید.

به‌سادگی حقایق و عواقبی را که قبلاً توافق شده بود، بیان کنید. به‌عنوان تنبیه، به نوجوان خود کارهای خانه‌ی بیشتری محول کنید یا امتیازات آن‌ها (مانند تماشای تلویزیون یا استفاده از کامپیوتر) را بگیرید.

قبل از هر چیز، قوانین و عواقب همراه آن‌ها را تعیین کنید. بدین ترتیب، هنگامی که نوجوان شما یک قانون را زیر پا می‌گذارد، می‌داند چه کاری انجام داده و چه عواقبی در انتظارش است.

منطقی باشید. قوانین غیرممکن وضع نکنید. اینکه به نوجوان خود بگویید ساعت ۷:۳۰ بخوابد یا اینکه نمی‌تواند با دوستانش بیرون برود، منطقی نیست. نوجوانان خواهان آزادی و استقلال هستند، بنابراین در دادن این امکانات به آن‌ها منطقی باشید.

یکی از بهترین راه‌ها برای منطقی بودن، گوش دادن به دیدگاه نوجوان شماست. از آن‌ها بپرسید چه ساعتی را برای خوابیدن در شب‌های مدرسه مناسب می‌دانند. وقتی آن‌ها دچار مشکل می‌شوند، از آن‌ها بپرسید که یک عاقبت منطقی چه می‌تواند باشد. نظر آن‌ها را دریافت کنید و دیدگاهشان را در نظر بگیرید. در نهایت، تصمیم با شماست.

به نقاط قوت و ضعف نوجوان خود توجه کنید. اگر به طور طبیعی اتاق نوجوان شما نامرتب است، ممکن است درخواست اتاقی کاملاً تمیز غیرمنطقی باشد. اگر نوجوان شما بعد از مدرسه به آرامش نیاز دارد، قبل از شروع تکالیفش به او اجازه دهید به آرامش برسد.

به دنبال نشانه‌هایی باشید که نشان می‌دهد نوجوان شما از قوانینی که تعیین می‌کنید، دلخور است. برای مثال، ممکن است دعواهای قدیمی را پیش بکشند یا عصبانی و بی‌احترامی رفتار کنند.

4- اختلافات را مدیریت کنید؛ گاهی اوقات، نوجوانان شما ممکن است بخواهند خودشان را به شما ثابت کنند یا استقلال خود را در خانه آزمایش کنند. حتی اگر رفتار فرزندتان آزاردهنده است، از جر و بحث و دعوا خودداری کنید. شما می‌توانید به جای تسلیم شدن به خشم، واکنش‌هایتان را کنترل کنید.

اگر هر دوی شما عصبانی هستید، قبل از صحبت کردن کمی وقت بگذارید تا آرام شوید. در صورت نیاز، برای آرام شدن چند نفس عمیق بکشید یا تا ده بشمارید. به فرزندتان یادآوری کنید که جنگیدن بر سر مسائل جزئی ارزش ندارد.

اگر اوضاع خیلی داغ شد، قبل از صحبت کردن کمی وقت بگذارید. با لحنی آرام و بدون برچسب‌زنی با فرزندتان صحبت کنید. به آنها اطلاع دهید که ارزش جنگیدن بر سر چیزهای جزئی را ندارد. به جای تمرکز بر رفتار اشتباه، به دنبال درک احساسات او باشید.

به او فرصت دهید تا بدون وقفه نظرات و احساسات خود را بیان کند. از جملاتی مانند “می‌دانم که این شرایط برایت سخت است” یا “مطمئنم اینطور به نظر می‌رسد” استفاده کنید تا همدلی خود را نشان دهید. به فرزندتان اطمینان دهید که حرف‌هایش شنیده می‌شود و قضاوت نمی‌شود.

از فریاد زدن بر سر نوجوان خودداری کنید. اگر نوجوان شما کاری انجام داده است که مجاز نیست، با آرامش و منطقی توضیح دهید که چه کاری انجام داده و چرا این کار بر خلاف قوانین بوده است.

چگونه با پسر نوجوانم صمیمی شوم؟

5- از ارتباط موثر استفاده کنید؛ اگر خطوط ارتباطی را باز نگه دارید، می توانید به آنها کمک کنید تا انتخاب های مثبت و آگاهانه ای داشته باشند یا در صورت نیاز برای کمک به سراغ شما بیایند. تا حد امکان مسیر ارتباطی باز را بین خودتان حفظ کنید تا آنها بتوانند سوال بپرسند، اشتباهات خود را بپذیرند و در صورت نیاز کمک بگیرند. به جای اینکه به سرعت نتیجه گیری در مورد رفتار نوجوان خود برسید، سوال بپرسید. سعی کنید بدون اینکه فرض کنید کار اشتباهی انجام داده اند، موقعیت آنها را درک کنید.

یاد بگیرید که با نوجوان خود سازش کنید. به این ترتیب شما کنترل زیادی را حفظ می کنید و هیچ یک از شما کاملاً ناراضی نخواهید شد.

اگر نوجوان شما با شما صحبت نمی کند، از طریق پیامک یا یادداشت ارتباط برقرار کنید. لازم نیست به او عصبانی شوید؛ فقط نشان دهید که در دسترس هستید.

شیوه ابراز عشق والدین به فرزند نوجوان

1- با فرزند نوجوانتان خوش بگذرانید؛ مطمئن شوید زمانی را برای لذت بردن با او پیدا می‌کنید. حتی اگر گاهی زندگی را برای شما سخت می‌کنند، با هم و با کل خانواده فعالیت‌هایی انجام دهید که می‌دانید همه از آن لذت می‌برند.

برای مثال، ماهی یک‌بار شب بازی خانوادگی راه بیندازید و بازی‌های رومیزی که نوجوانتان دوست دارد انجام دهید.

اگر اهل هنر است، با هم در یک کلاس نقاشی شرکت کنید. زمینه‌های مشترک پیدا کنید و خوش بگذرانید.

به خاطر داشته باشیدکه با بزرگ‌تر شدن فرزند نوجوان‌تان، ممکن است بخواهد زمان بیشتری را با دوستانش بگذراند تا خانواده، او را مجبور به فعالیت‌های خانوادگی نکنید. فعالیت‌هایی را برنامه‌ریزی کنید که او واقعاً دوست دارد انجام دهد و به حریم شخصی‌اش احترام بگذارید.

2- همدلی به خرج دهید؛ در این مرحله مهم و سرنوشت‌ساز از زندگی، فرزند نوجوان شما به دنبال کسی می‌گردد که شرایط او را درک کند. اگر در برقراری ارتباط با او مشکل دارید، راه‌هایی برای هم‌صحبتی پیدا کنید.

خودتان را جای او بگذارید و فکر کنید گذراندن یک روز از زندگی او چگونه است. اگر فرزندتان با مشکلی پیش شما آمد، به حرف‌هایش گوش دهید. آن‌ها به طور کلی نیاز ندارند شما مشکلاتشان را حل کنید (خودشان می‌توانند از پس آن بربیایند) بلکه به کسی نیاز دارند که به حرف‌هایشان گوش دهد و با آن‌ها همدردی کند.

گاهی اوقات تنهایی (یا هر مشکل دیگری) می‌تواند نوجوانان را آشفته کند و تأثیر منفی روی نمرات امتحانی‌شان بگذارد. آن‌ها را بلافاصله تنبیه نکنید.

در عوض، آن‌ها را درک کنید و حمایتشان کنید تا احساس تنهایی، انزوا یا هر احساس منفی دیگری را از جانب شما نیز تجربه نکنند. مشکلات و دغدغه‌های فرزند نوجوان‌تان را کم‌اهمیت یا ناشی از تغییرات هورمونی جلوه ندهید. مشکلات و تلاش‌های آن‌ها برایشان بزرگ به نظر می‌رسد.

3- به فرزند نوجوانتان احترام بگذارید؛ همانطور که می‌خواهید او با شما با احترام رفتار کند، شما نیز با او با احترام رفتار کنید. الگوی خوبی باشید و حتی زمانی که در حال بحث و جدل هستید، به او نشان دهید احترام یعنی چه. داد زدن مداوم بر سر فرزندتان می‌تواند به احساسات او آسیب برساند و باعث شود احساس ناامنی کند.

به نظرات او احترام بگذارید و نظر او را جویا شوید. احترام خود را با صحبت کردن آرام و گوش دادن به حرف‌های فرزند نوجوان‌تان نشان دهید. استقلال او را افزایش دهید و به او نشان دهید که به او اعتماد دارید. به او مسئولیت‌هایی بدهید و اجازه دهید به شما ثابت کند که می‌تواند از پس آن‌ها بربیاید.

فراموش نکنید که او را برای کارهای درستش تشویق کنید. تلاش‌های او را زمانی که در مدرسه، ورزش، فعالیت‌های اجتماعی، کارهای خانه یا رویدادهای خانوادگی عملکرد خوبی داشته است، به رسمیت بشناسید.

4- از علایق فرزند نوجوانتان حمایت کنید؛ اگر به ورزش یا فعالیت‌های خاصی علاقه دارند، آن‌ها را در این کلاس‌ها ثبت‌نام کنید و به مسابقات یا اجراهایشان بروید. اگر به موسیقی علاقه دارند، برایشان کلاس موسیقی بگیرید و به کنسرت‌هایشان بروید.

آن‌ها را درگیر فعالیت‌هایی کنید که از آن‌ها لذت می‌برند و نشان دهید که از آن‌ها حمایت می‌کنید. این کار نشان می‌دهد که به آن‌ها اهمیت می‌دهید و به مهارت‌ها و خوشحالی‌شان علاقه‌مند هستید.

اگر جایزه‌ای برنده شدند، حسابی برایشان جشن بگیرید و کل خانواده را به شام به افتخار آن‌ها مهمان کنید.

این‌ها کارهای ساده و سرگرم‌کننده‌ای است که می‌توانید برای فرزند نوجوان‌تان انجام دهید و باعث ایجاد یک رابطه سالم و مادام‌العمر بین شما دو نفر شود. گاهی ممکن است نوجوانان بخواهند به روشی جشن بگیرند که کل خانواده را شامل نشود. مطمئن شوید که زمانی که جشن می‌گیرید، به روشی جشن بگیرید که آن‌ها دوست دارند.

5- درِ خانه را به روی دوستان فرزندتان باز کنید؛ فرزند نوجوان شما به دنبال جایی برای گذراندن وقت با دوستانش است. با خوش‌رویی، خانه خود را به روی آن‌ها باز کنید. فضایی ایجاد کنید که بتوانند به تنهایی با هم باشند اما شما بتوانید به‌طور غیرمستقیم از آنجا رد شوید.

خوراکی‌های سالم تهیه کنید و بگذارید به موسیقی‌شان گوش دهند، با هم معاشرت کنند و بازی‌های ویدیویی انجام دهند. همچنین خودتان را در دسترس قرار دهید.

داشتن دوستان فرزندتان در خانه به این معنی است که می‌توانید به طور غیرمستقیم آن‌ها را زیر نظر داشته باشید و مطمئن شوید که در امنیت هستند.

6- برایشان در دسترس باشید؛ نوجوانان شاید همیشه خواهان محبت فیزیکی شما نباشند، اما قطعا به عشق شما نیاز دارند. با بودن در کنارشان، عشق‌تان را به فرزند نوجوان‌تان نشان دهید. فقط به موفقیت‌های تحصیلی یا ورزشی‌شان توجه نکنید، بلکه آن‌ها را به خاطر شخصیت‌شان و ویژگی‌هایی که دارند، تحسین کنید.

عشق‌تان را از طریق کارهایتان هم نشان دهید. یا با رفتن به مسابقات ورزشی‌شان و یا اینکه هر روز برایشان ناهار درست کردن، به آن‌ها بگویید که این کارها نشانه‌ی عشق شماست. همه نوجوانان دوست ندارند با والدین‌شان صحبت کنند، اما به آن‌ها اطلاع دهید که شما تمایل به گوش دادن دارید.

عشق و پذیرش بی‌قید و شرط، بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید به آن‌ها بدهید، هدیه‌ای که نه تنها اعتماد به نفس آن‌ها را برای رویارویی با روز بعد بالا می‌برد، بلکه رابطه‌ی شما را نیز به سمت مثبتی هدایت می‌کند.

برخورد با رفتارهای مشکل ساز نوجوانان

1- به رفتارهای مشکل‌ساز دقت کنید؛ همه نوجوانان خواهان مقداری حریم خصوصی هستند، اما مراقب باشید اگر فرزند نوجوان‌تان به‌طور ویژه‌ای پنهان‌کار است؛ به‌عنوان والدین، باید بدانید با چه کسانی رفت و آمد می‌کند و کجا می‌رود، و مطمئن شوید سرِ ساعتِ تعیین‌شده به خانه برمی‌گردد. اگر فرزندتان کارهایش را پنهان می‌کند یا در حال دروغ گفتن دستگیر می‌شود، این مسائل را جدی بگیرید. اجازه ندهید به راحتی از کنار این رفتارها عبور کند.

نوجوانان ممکن است نتوانند یا نخواهند مشکلاتشان را با کلام بیان کنند، بنابراین ممکن است برای کنار آمدن با درد یا سردرگمی خود به چیزهای بیرونی روی بیاورند.

گاهی اوقات، پرخاشگری یا رفتارهای نامناسب می‌تواند نشان‌دهنده‌ی آشفتگی درونی باشد که نیاز به توجه دارد. هرگونه مصرف مواد مخدر یا الکل را جدی بگیرید. این کار نه تنها غیرقانونی است، بلکه به دلیل اینکه مغز آن‌ها هنوز در حال رشد است، خطرناک‌تر هم می‌باشد.

2- به حرف‌هایشان گوش کنید و آن‌ها را درک کنید؛ در حالی که برخورد با یک نوجوان عصبانی، یا پرخاشگر می‌تواند دشوار باشد، تمام تلاش خود را برای گوش دادن و درک آن‌ها به کار بگیرید. همه نوجوانان نیاز به احساس دوست داشته شدن دارند.

اگر عصبانی یا ناراحت هستند، بدون اینکه حرفشان را قطع کنید به حرف‌هایشان گوش دهید. اگر حال و حوصله‌ی صحبت کردن ندارند به آن‌ها فضا بدهید و اطلاع دهید که بعد از اینکه آرام شدند می‌توانید در مورد آن صحبت کنید.

با گفتن جملاتی مانند «می‌بینم که ناراحت هستی» یا «وای، این موضوع حتما خیلی ناراحتت کرده» احساساتشان را تایید کنید. به فرزند نوجوان‌تان کمک کنید تا راه‌هایی برای آرام شدن یا کنترل عصبانیت و احساساتشان پیدا کنند. به آن‌ها پیشنهاد دهید که در دفترچه خاطرات بنویسند، موسیقی گوش دهند، بدوند یا بالشی را مشت بزنند.

3- به مشاور یا روان‌درمانگر مراجعه کنید؛ اگر فرزندتان نشانه‌هایی از اضطراب، افسردگی یا دیگر مشکلات روحی و روانی نشان می‌دهد، یا به طور ویژه‌ای ویرانگر یا عصیانگر است، یک درمانگر می‌تواند به او کمک کند. نوجوانان ممکن است به رویدادهای احساسی مانند نقل مکان اخیر، طلاق، فقدان، قلدری، جدایی عاشقانه یا سایر عوامل استرس‌زا به طور ویژه‌ای حساس باشند. برای مشاور یا روانشناس وقت ملاقات بگذارید.

مشکلات فرزند نوجوان‌تان را جدی بگیرید. آن‌ها را به عنوان مسائل عادی نوجوانی نادیده نگیرید. بسیاری از مشکلات روانی مادام‌العمر در دوران نوجوانی شروع می‌شوند. بهتر است برای جلوگیری از وخیم‌تر شدن مشکلات، زودتر به دنبال درمان باشید.

4- با بحران کنار بیایید؛ اگر فکر می‌کنید فرزند نوجوان‌تان در خطر است، در انجام اقدام لازم شک نکنید. حرف زدن یا تهدید به خودکشی و آسیب رساندن به دیگران را جدی بگیرید.