دوره جامع CBT همراه با مصاحبه تشخیصی- دوره سوم

درمان شناختی رفتاری بر این باور استوار است که احساسات و افکار ما نقش مهم و بنیادین در بروز رفتارهای ما دارند. به‌عنوان‌مثال، فردی که وقت زیادی را به فکرکردن به سقوط هواپیما و مشکلاتی که در طی پرواز ممکن است اتفاق بیفتد، می‌گذراند، در نتیجه این افکار منفی ممکن است از سفر هوایی اجتناب کند.

هدف درمان شناختی رفتاری این است که به فرد بیاموزد که درست است که نمی‌تواند روی تمامی جنبه‌های زندگی و جهان کنترل داشته باشد؛ ولی می‌تواند افکار خود و تعبیر خود از اتفاقات محیط را کنترل کند و در صورت نیاز تغییر دهد.

فواید مهم این روش عبارت‌اند از:

• با شناسایی و آگاهی از افکار منفی و اغلب غیرواقع‌گرایانه، باعث ایجاد الگوهای فکری سالم‌تر در فرد می‌شود. این افکار منفی مسئول افت خلق و تجربه احساسات منفی در فرد هستند.
• برای بسیاری از اختلالات و مشکلات رفتاری مؤثر است.
• نسبت به دیگر روش‌های درمانی هزینه کمتری دارد.
• اثرات این روش در کوتاه‌مدت خودش را نشان می‌دهند. برای مثال نشانه‌های بهبودی از جلسه پنجم خودشان را نشان می‌دهند و معمولاً بیشتر از ۲۰ جلسه نیاز به شرکت در جلسات نیست.
• طبق پژوهش‌های انجام شده، درمان شناختی رفتاری آنلاین به همان اندازه درمان حضوری اثرگذار است.
• برای افرادی که نیاز به درمان دارویی ندارند، شدیداً تأثیرگذار است.

یکی دیگر از فواید این روش این است که به فرد مهارت‌هایی می‌آموزد که نه‌تنها برای مشکل فعلی‌اش، بلکه در آینده نیز می‌تواند از آنها در موقعیت‌های مختلف استفاده کند.

اثربخشی درمان شناختی رفتاری

امروزه درمان شناختی رفتاری یکی از روش‌های درمانی است که به‌خوبی موردمطالعه قرار گرفته است و نشان‌داده‌شده است که در درمان طیف وسیعی از شرایط روانی از جمله اضطراب، اختلال هراس،  افسردگی، اختلالات خوردن، بی‌خوابی، اختلال وسواس فکری – اجباری، اختلال استرس پس از سانحه و اختلال مصرف مواد کاربرد دارد.

چیزهایی که باید در نظر بگیرید:

چالش‌هایی که افراد ممکن است در طول دوره درمان شناختی رفتاری با آنها مواجه شوند:

تغییر می‌تواند سخت باشد

شناسایی افکار مخرب و منفی اولین مرحله از درمان شناختی رفتاری است و برای تغییر این افکار باید تمرین و تکرار کنید.

ساختارمند بودن CBT

در روش‌های درمانی؛ مانند روان‌درمانی تحلیلی به مقاومت‌های ناخودآگاه فرد در برابر تغییر می‌پردازند ولی درمان شناختی رفتاری این‌چنین نیست و به آنها کاری ندارد و این روش مناسب مراجعانی است که با رویکرد ساختارمند بودن و متمرکز راحت‌ترند. در این روش درمانگر نقش آموزشی و هدایتگر را بر عهده دارد.

مردم باید به تغییر مایل باشند

برای مؤثربودن این روش، باید خود فرد آماده باشد و بتواند برای تمرینات و تکنیک‌ها زمان بگذارد و برای تحلیل احساسات و افکارش تلاش کند. تحلیل خود و تکالیفی که درمانگر به مراجع می‌دهد، ممکن است دشوار باشد؛ ولی بهترین راه جهت شناخت تأثیر احساسات و افکار درونی ما بر رفتار بیرونی ما است. در صورتی که فرد انگیزه و تمایل لازم برای این کار نداشته باشد، قطعاً درمان منجر به شکست خواهد شد.

تدریجی بودن پیشرفت

در اغلب موارد، روش CBT فرایندی است که مرحله‌به‌مرحله فرد را به سمت تغییر رفتارش هدایت می‌کند. به‌عنوان‌مثال فردی که دارای اضطراب اجتماعی است و از آن رنج می‌برد، باید ابتدا موقعیت‌های اجتماعی که باعث ایجاد اضطراب در او می‌شوند را در ذهنش تصویرسازی کند و در مرحله بعد وارد مکالمات و روابط با دوستان و خانواده و آشنایان می‌شوند. 

در مرحله آخر می‌تواند به‌تدریج در موقعیت‌های اجتماعی ناآشنا با غریبه‌ها وارد شود. این مراحل به‌تدریج و در طی گذشت زمان رخ می‌دهد و نباید انتظار داشت معجزه در یک یا دو جلسه اتفاق بیفتد.